Culturele mobiliteit: op de Europese agenda
Nederlandse kunstenaars werken vaak over de grens in Europa. Andersom opereren veel kunstenaars uit andere landen van de EU in Nederland. Ze profiteren van het vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal. De Nederlandse kunstvakopleidingen hebben ook het grootste aantal buitenlandse studenten, van wie er veel uit de Europese Unie komen.
Vrij verkeer kan ook vrij verkeerd gaan
Door het gemak en de vanzelfsprekendheid waarmee een Europese kunstenaar internationaal kan werken, is het risico groter dat iemand onvoorbereid de grens over gaat. Wanneer je zaken niet goed uitzoekt, kun je achteraf voor onaangename verrassingen komen te staan. Wanneer je geld verdient, hoe weinig ook, dan draag je daarover bijvoorbeeld loonheffingen en belasting af. Deze afdrachten zijn verre van gelijkgetrokken binnen de EU. Je kunt te maken krijgen met onverwachte kosten die van je vergoeding worden ingehouden, naheffingen waar je niet op had gerekend of zelfs boetes.
Al meer dan tien jaar zijn verschillende werkgroepen - al dan niet in opdracht van de Europese Commissie - actief om deze barrières te agenderen. TransArtists en SICA, de voorloper van DutchCulture, waren al in 2011 betrokken bij het PRACTICS rapport en DutchCulture is actief lid van het netwerk On the Move dat hieruit voortkwam.
Pilotproject
In de agenda voor Cultuur van de Europese Commissie is ‘mobiliteit van kunstenaars’ een thema. Daarmee erkent Europa dat cultuurprofessionals bewegingsvrijheid nodig hebben. Tot nu toe is dit vooral een zaak van de individuele lidstaten. Op aandringen van de verschillende regio ’s wordt gewerkt aan het gelijktrekken van de sociale zekerheid en belastingen. Ook de Europese Commissie is van plan concrete maatregelen te nemen die mobiliteit van cultuurprofessionals, collecties en goederen ondersteunen. Bijvoorbeeld het pilotproject voor een European Commission Mobility Scheme, waarmee de basis wordt gelegd voor een financieringsprogramma voor mobiliteit.
Belang voor Nederland
Binnen het Creative Europe Cultuur programma zien we dat de Nederlandse cultuursector graag samenwerkt met alle landen binnen de Europese Unie en vlak daarbuiten. Dus niet zozeer alleen de focuslanden van het Nederlandse internationaal cultuurbeleid zijn opgenomen. Vanzelfsprekend heeft de sector behoefte aan verdere ondersteuning van internationale mobiliteit.
DutchCulture is expert op het gebied van mobiliteit en fungeert als één van de Europese Mobility Info Points. DutchCulture geeft de Cultural Mobility Funding Guide uit en is lid van verschillende internationale netwerken. Zo zorgen we dat de culturele mobiliteit van kunstenaars op de Europese agenda blijft.
Meer weten over culturele mobiliteit of over het toekomstige financieringsprogramma? Neem contact op met ons Mobility Info Point of het Creative Europe team.
De EU ontwikkelt plannen voor een nieuwe culturele strategie. DutchCulture onderzoekt in een serie van 5 artikelen hoe ook Nederland daar profijt van kan hebben. Lees ook: